Guhangayikishwa nigice cyubuzima. Byaba biva kumurimo, umubano, cyangwa gusya burimunsi, twese duhura nibibazo mugihe runaka. Mu myaka yashize, imipira yo guhangayika imaze kumenyekana nkigikoresho cyo gufasha gukemura ibibazo no guhangayika. Ariko koko barakora? Reka turebe neza siyanse iri inyumaimipirakandi niba koko bashobora gufasha kugabanya imihangayiko.
Icya mbere, ni ngombwa kumva uburyo guhangayika bigira ingaruka kumubiri. Iyo duhangayitse, imibiri yacu ijya muburyo bwo "kurwana cyangwa guhunga", ikarekura imisemburo nka adrenaline na cortisol. Iyi misemburo irashobora kugira ingaruka mbi nyinshi kumubiri, harimo kwiyongera k'umutima, umuvuduko w'amaraso, no guhagarika imitsi. Igihe kirenze, imihangayiko idakira irashobora gukurura ibibazo bitandukanye byubuzima, harimo guhangayika, kwiheba, ndetse n'indwara z'umutima.
None, ni gute imipira yo guhangayika ifasha gukemura iki kibazo? Igitekerezo kiri mumipira yo guhangayika nuko batanga uburyo bwumubiri bwo guhangayika no guhangayika. Mugukanda cyangwa gukata umupira uhangayitse, imitsi mumaboko yawe nintoki ziragabanuka hanyuma ukaruhuka. Ibi birashobora gufasha kurekura impagarara zubatswe no kugabanya imitsi muri rusange, ishobora gufasha kugabanya bimwe mubimenyetso byumubiri byimyitwarire.
Ariko siyanse ivuga iki? Mugihe ubushakashatsi bwibanze kumikorere yimipira igarukira, hari ibimenyetso byerekana ko ubwoko bwimyitozo ngororangingo isa nayo ishobora gufasha kugabanya imihangayiko. Kurugero, ubushakashatsi bwasohotse mu kinyamakuru cy’ubushakashatsi bwo mu mutwe bwerekanye ko imyitozo yo gufata mu ntoki ifitanye isano n’urwego rwo hasi rwa cortisol, imisemburo yo guhangayika. Ubundi bushakashatsi bwakorewe muri kaminuza ya Wisconsin-Madison bwerekanye ko gukanda umupira uhangayitse ukora uduce tumwe na tumwe twubwonko bujyanye no kugenzura amarangamutima, bikaba bishobora kugabanya ibyiyumvo byo guhangayika.
Usibye inyungu z'umubiri zo gukoresha umupira uhangayitse, hashobora no kubaho inyungu zo mumitekerereze. Igikorwa cyo gukanda umupira uhangayitse kirashobora kuba uburyo bwo gutekereza cyangwa gutekereza, bigufasha guhindura intumbero yawe kure yikintu gitera guhangayika no mugihe cya none. Ibi bifasha cyane cyane abahanganye nibitekerezo cyangwa guhangayika.
Birumvikana ko ari ngombwa kumenya ko imipira yo guhangayika atari umuti wo guhangayika no guhangayika. Mugihe bashobora gutanga ubutabazi bwigihe gito, nigikoresho kimwe gusa mumasanduku manini yo gucunga ibibazo. Ni ngombwa kandi gukemura intandaro yo guhangayika no gushaka ubufasha bwumwuga niba bigoye kubyihanganira. Ibyo bivuzwe, kwinjiza imipira yibibazo mubikorwa byawe byo gucunga ibibazo birashobora kuba inyongera ifasha.
Mugihe uhisemo umupira uhangayitse, tekereza urwego rwo guhangana urumva neza. Abantu bamwe bashobora guhitamo umupira woroshye, woroshye, mugihe abandi bashobora guhitamo uburyo bukomeye, bwihanganira. Urashobora kandi gushaka gusuzuma ingano nuburyo imiterere yumupira uhangayitse, kimwe nibindi byose byongeweho, nkubuso bwanditse cyangwa aromatherapy.
Ubwanyuma, imikorere yimipira ihindagurika iratandukanye kubantu. Abantu bamwe barashobora kubona ko ari igikoresho cyingirakamaro mugukemura ibibazo, mugihe abandi badashobora gusarura urwego rumwe rwinyungu. Birakwiye guha umupira uhangayitse gerageza urebe niba bigukorera, ariko ntucike intege niba bidafite ingaruka zifuzwa. Hariho ubundi buryo bwinshi bwo gucunga ibibazo, kandi birashobora gufata ikigeragezo nikosa kugirango ubone icyakubera cyiza.
Muri make, siyanse iri inyuma yimipira yerekana ko ishobora kugira inyungu zimwe na zimwe zo gukemura ibibazo no guhangayika. Mugihe hakenewe ubushakashatsi bwinshi kugirango twumve neza imikorere yabyo, hari ibimenyetso byerekana ko bishobora gutanga ubufasha bwumubiri nubwenge. Niba ushaka ibikoresho byoroshye, byoroshye, kandi bihendutse kugirango bigufashe gucunga ibibazo, umupira uhangayitse ushobora kuba ugerageza. Wibuke ko iki atari igisubizo cyonyine kandi ni ngombwa kwinjiza uburyo butandukanye bwo gucunga ibibazo mubuzima bwawe bwa buri munsi.
Igihe cyo kohereza: Gashyantare-01-2024